1. b) Pojawianie się żubrów w pobliżu osad ludzkich – działania Białowieskiego PN (odławianie).
Jeżeli przy żubrach zachodzących do ludzkich osad zawodzi podstawowe działanie, jakim jest płoszenie, podejmujemy próbę odłowienia uciążliwego żubr, aby go stamtąd wywieźć. W tym celu w miejscu pojawiania się zwierzęcia ustawiamy zestaw 2 skrzyń do odłowu i transportu żubrów. Do odłowienia żubra służy skrzynia ażurowa, w której wykładamy zanętę w postaci np. owsa, żołędzi, buraków, jabłek. Skrzynia jest solidnie wykonana z umocowanych w równych odstępach żerdzi, ale dzięki ażurowym ścianom żubry odważniej wchodzą do środka. Druga ze skrzyń, zbudowana ze szczelnie połączonych desek o grubości 1,5 cala, jest skrzynią do transportu, a także przy połączeniu ze skrzynią do odłowu stabilizuje tę ostatnią. Jest to istotne, bo dorosły żubr uwięziony w skrzyni odłownej, jest w stanie ją przesunąć nawet o kilkanaście metrów (nie ma w niej podłogi). Zwykle potrzeba kilku dni, aby dany żubr przyzwyczaił się do obecności skrzyni odłownej i nauczył do niej wchodzić. W tym czasie jest ona zablokowana, tak, że żubr wchodzi i wychodzi swobodnie. Potem nastawiamy mechanizm zamykający. Po odłowieniu żubra do części ażurowej przepuszczamy zwierzę do skrzyni przewozowej i w niej je transportujemy.
Zezwolenie dla Parku na odłów żubrów wskazuje, że mają być wywożone w głąb Puszczy Białowieskiej. Jednak warto pamiętać, że na terenie Puszczy rozproszonych jest wiele osad i wioseczek, i siłą rzeczy żubr odłowiony w jednym miejscu, jest wypuszczany w odległości kilku kilometrów od innego zamieszkanego miejsca, może więc zacząć odwiedzać inne osady. Bywa też, że żubry powracają w miejsca, gdzie je odłowiono. Np. w roku 2022 tylko na terenie Białowieży odławialiśmy żubry 7-krotnie, w tym jednego byka z nadajnikiem GPS dwukrotnie, i wywoziliśmy je w głąb Puszczy. Poza 1 osobnikiem wszystkie powróciły do Białowieży w okresie od kilku dni do kilku tygodni.
fot. Anna Kondraciuk
