KPN - zimowisko nietoperzy

Kampinoski PN potężnym zimowiskiem nietoperzy
W grudniu zakończyło się pierwsze w sezonie zimowym 2023/2024 liczenie nietoperzy w Kampinoskim Parku Narodowym. Liczenie dotyczyło tylko obiektów przystosowanych na zimowiska po 2010 roku. Obecnie jest to 190 piwniczek ziemnych i dawny zapasowy punkt dowodzenia Układu Warszawskiego na Łużowej Górze. W ciągu 14 lat Kampinoski Park Narodowy stworzył potężne zimowisko nietoperzy w tej części Polski. W drugiej połowie zimy nietoperze będą liczone także w kampinoskich fortach oraz w kilkudziesięciu piwniczkach użytkowanych przez mieszkańców. Podana poniżej liczba zimujących nietoperzy będzie więc jeszcze większa, o czym poinformujemy przed astronomiczną wiosną.

Mamy rekord liczebności w obu typach kryjówek. W sumie odnotowano 1783 nietoperzy z 7 gatunków. Ku naszemu zaskoczeniu na pierwszym miejscu uplasował się (po raz pierwszy) nocek Natterera – 746 osobników (41,8%), na drugim miejscu był gacek brunatny - 577 os. (32,4%), podium zamknął mopek zachodni – 233 os. (13,1%). Na czwartym miejscu był nocek rudy – 199 os. (11,2%). Ostanie trzy gatunki – nocek duży (14 os.), gacek szary (10 os.) i mroczek późny (4 os.) – stanowiły razem 1,5% całego zespołu nietoperzy w przystosowanych dla nich zimowiskach. W piwniczkach były 1602 nietoperze, a w bunkrze na Łużowej Górze – 181 osobniki. 

Poza rekordem ciekawostką była obserwacja zimującego gacka brunatnego z obrączką, zaobrączkowanego przeze mnie wiosną tego roku w budce nietoperzowej kilka kilometrów od miejsca zimowania.
Liczenie zajęło ok. 80 godzin. W trakcie kontroli wykonywane były bieżące naprawy drzwi, zamknięć, zawiasów, wymiana kłódek czy wywóz śmieci, gdyż część piwniczek i bunkier znowu dotknięte zostały aktami wandalizmu.
Wszystkie krajowe gatunki nietoperzy podlegają w Polsce ochronie gatunkowej, a dwa z wyżej wymienionych (nocek duży i mopek zachodni) chronione są także w ramach Dyrektywy Siedliskowej Unii Europejskiej. Dla mopka Kampinoski Park Narodowy jako obszar Natura 2000 PLC140001 „Puszcza Kampinoska” stanowi jedno z najważniejszych ostoi w Polsce, dlatego jest on tutaj tzw. przedmiotem ochrony.

Ochrona zimowisk nietoperzy w KPN w była finansowana m.in. ze środków krajowych (Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, fundusz leśny Lasów Państwowych, Fundacja Orlen, PGE Fundacja) oraz unijnych (Fundusz Spójności Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Life).
Tekst i zdjęcia *: Adam Olszewski
* Na fotografowanie nietoperzy potrzebna jest zgoda na odstępstwa od zakazów wynikających z przepisów Ustawy o ochronie przyrody, którą autor postu posiada.
fotografie po kolei:
1. Nocek Natterera i gacek brunatny
2. Gacek szary 
3. Mopki zachodnie pod płachtą
4. Cegła dziurawka z lokatorami: mopki, nocki rude, nocek Natterera
5. Gacek brunatny z obrączką
6. Grupa gacków brunatnych